Voorgeschiedenis
Naar aanleiding van de coronacrisis stelde de Vlaamse Regering in mei 2020 haar relanceplan Vlaamse Veerkracht voor. Dit plan formuleerde onder andere de ambitie om het maatschappelijk leven te versterken op langere termijn. Een van de belangrijke pijlers binnen deze ambitie is het verder implementeren van de digitale transformatie van onze samenleving.
Geïnspireerd op de Nederlandse Smart City Strategie en de Agenda Stad onderzocht het Kenniscentrum Vlaamse centrumsteden samen met de steden en de VGC de haalbaarheid van een speerpuntenprogramma Smart Cities.
Na het nodige overleg en afstemming onder regie van het kenniscentrum, werd e-inclusie als thema voor een Vlaams speerpuntenprogramma uitgewerkt. Binnen het thema e-inclusie werd besloten gezamenlijk aan de slag te gaan met e-inclusieve dienstverlening. Vanuit de vaststelling dat de digitalisering van de dienstverlening in de praktijk niet altijd de toegankelijkheid verhoogt en steden daardoor niet meer hun publieke opdracht om de dienstverlening te garanderen voor alle burgers, bezoekers, gebruikers, … kunnen garanderen, gaan de centrumsteden graag samen op zoek naar oplossingen die ervoor zorgen dat (digitale) diensten voor iedereen laagdrempelig toegankelijk blijven.
Context en argumentatie – City Deal e-inclusie by design
De City Deal E-Inclusion by Design kadert in het relanceplan Vlaamse Veerkracht van de Vlaamse Regering, meer bepaald met betrekking tot project 53 ‘Opleiding en Vorming’ (15 mio), dat samen met project 52 ‘Digibuddies’ (5 mio) en project 54 ‘Toegang tot computers en internet’ (30 mio) de onderdelen vormt van het programma Iedereen Digitaal van Bart Somers, Vlaamse Minister van Binnenlands Bestuur, Bestuurszaken, Inburgering en Gelijke Kansen. In deze City Deal wordt er ingezet op gebruiksvriendelijkheid van de digitale stedelijke dienstverlening en de eindgebruiker centraal zetten bij de ontwikkeling en implementatie ervan.
Context
De keuze van focus vertrekt vanuit twee vaststellingen:
Om niemand uit te sluiten bij digitale dienstverlening is het essentieel dat de toepassingen gebruiksvriendelijk ontworpen zijn zodat ook mensen die niet zo digitaal vaardig zijn er – eventueel met hulp – mee overweg kunnen. Dit is heel vaak nog niet het geval, en concrete tools voor lokale besturen om hieraan te werken zijn er onvoldoende.
Argumentatie
De partnersteden in deze deal willen enerzijds zelf expertise opdoen en experimenten opzetten met eigen digitale diensten. De werkvorm van waaruit gestart wordt, is human centered design (service design). Anderzijds willen ze een toolbox maken met concreet materiaal voor lokale overheden om te werken aan gebruiksvriendelijkheid. Hierin komt ook een e-inclusion risk indicator waarmee digitale diensten geanalyseerd kunnen worden. Er is aandacht om de gebruiksvriendelijkheid te verbeteren zowel in de fase van ontwikkeling van digitale dienstverlening als in de fase van implementatie. Dit zorgt ervoor het hele proces vanaf het eerste idee tot het moment dat de digitale dienst effectief wordt uitgerold in het vizier zit.
Tegelijk worden de processen gemonitord, ook met het oog op beleidsaanbevelingen voor de toekomst.
Aanpak
Onder leiding van trekker District 09 willen we met 13 centrumsteden en de VGC aan de slag met human centered design in 5 werkpakketten, die als volgt worden ingevuld:
WP1: Kennisopbouw
Lokale besturen hebben een goede kennis van Human Centered Design om de gebruiker meer centraal te zetten bij het ontwikkelen en implementeren van digitale dienstverlening.
WP2: Coaching & Experiment
In elke stad vinden experimenten plaats bij digitale dienstverlening. De trekkers uit de steden vormen een netwerkgroep die coaching krijgt bij het opzetten, uitvoeren en analyseren van de experimenten.
WP3: E-inclusie Risk Indicator en E-inclusion by design tooling
Externe experten voorzien de steden van design- en analysetools waarmee ze aan gebruiksvriendelijkheid kunnen werken tijdens het hele ontwikkel- en implementatieproces.
WP4: Schaling & spreiding
De geleerde lessen uit kennisopbouw, coaching en experiment worden omgezet in bruikbaar materiaal en beleidsaanbevelingen en verspreid naar alle lokale overheden en betrokken partijen.
WP5: Projectbeheer
De uitdagingen van de City Deal worden op een duidelijke en efficiënte manier gecoördineerd, ondersteund en verantwoord zodat alle partijen kunnen samenwerken aan de gestelde doelen.
Duurtijd
Het project loopt van 1 maart 2022 tot 31 december 2024.
De periode van 1 januari 2025 tot 1 maart 2025 wordt voorzien voor de finale administratieve afhandeling.
Budget
Voor het totale project werd een budget voorzien van € 2.895.000
Daarin is voor elke partner (Centrumstad/VGC) het volgende budget voorzien:
De Vlaamse Regering besloot op 4 februari 2022 voor het project een projectsubsidie van
€ 2.898.000 toe te kennen aan het Kenniscentrum Vlaamse Steden. Het Kenniscentrum staat in voor de verdeling van de middelen.
Van de deelnemers wordt geen eigen financiële inbreng verwacht.
Om deelname te verzekeren en de middelen te verkrijgen, dient elke centrumstad afzonderlijk een samenwerkingsovereenkomst aan te gaan met het Kenniscentrum Vlaamse Steden. Deze samenwerkingsovereenkomst werd als beslissende bijlage bij dit punt toegevoegd. De goedkeuring van de City Deal werd als informatieve bijlage toegevoegd.
principieel akkoord te gaan met de samenwerkingsovereenkomst tussen de Stad/OCMW Aalst en het Kenniscentrum Vlaamse Steden (KVC) in het kader van de City Deal E-Inclusion By Design, zoals als bijlage bij dit besluit toegevoegd.