2023_BURG_00022 - Tijdelijk politiereglement ter uitvaardiging van een samenscholingsverbod m.i.v. 8 november 2023 - Goedkeuring

In bepaalde wisselende stadsdelen is er een problematiek van overlast waaronder openbare dronkenschap, verbaal en/of fysiek geweld met tot gevolg verstoringen van de openbare orde en veiligheid.

Deze problematiek gaat vaak gepaard met samenscholingen in bepaalde stadsdelen dewelke nauwkeurig aangeduid zijn op bijgevoegde kaart.

Dit tijdelijk politiereglement slaat hic et nunc op de volgende stadsdelen:

• KRO (Kern RechterOever)
• Stationsbuurt

De straten zijn duidelijk vermeld in artikel 2 van dit besluit.

Er zijn verschillende bewoners uit voormelde stadsdelen die hun zorgen uitten over openbare ordeverstoringen en/of openbare overlast zoals openbare dronkenschap, verbaal en/of fysiek geweld, vernielingen en ongepast gedrag opzichtens buurtbewoners en voorbijgangers. 

Dat blijkt vooreerst onder andere uit een petitie die een aantal bewoners hebben overhandigd aan de burgemeester om aan te dringen op de noodzaak tot het nemen van maatregelen. Uit deze petitie kunnen we afleiden dat de tijd dringt. Een aantal van hen geeft aan zelf het heft in eigen handen te willen nemen in de toekomst, indien er geen oplossing vanuit de stad geleverd wordt. Op dergelijke escalatie van “het recht in eigen handen te willen nemen” dient te worden ingegrepen, nu politie over het geweldsmonopolie beschikt, omdat onze democratie dit zo wil.

 De politie verklaart vervolgens eveneens dat uit hun gegevens blijkt dat er de laatste tijd een stijging merkbaar is van de overlastproblematiek in de 2 voornoemde stadsdelen. Uit het overzicht van de verschillende interventies blijkt dat 26 procent van de interventies inzake groepsgerelateerde feiten plaatsvinden binnen de perimeter. We zien binnen de perimeter ook een snellere stijging van interventies ten opzichte van de rest van het grondgebied.  

Er kan bovendien ook verwezen worden naar verschillende publicaties die gewag maken van openbare orde verstoringen en/of openbare overlast in de genoemde stadsdelen. Heel wat krantenartikels benadrukken dan ook de stijgende onveiligheidgevoelens bij de Aalsterse inwoners in deze buurten. Ook oproepen tot verzamelen van jeugdbendes om samen te kunnen vechten zorgen voor extra alertheid. 

De stad Aalst ondernam tenslotte reeds verschillende initiatieven om de leefbaarheid en de veiligheid te verbeteren in de hele stad, de genoemde stadsdelen incluis. Er werd voornamelijk ingezet op vlak van jongerengeweld, sociale overlast en drugsproblematiek. 

De reeds ondernomen initiatieven door stad Aalst: 

• In februari 2022 werd de sensibiliseringscampagne ‘geweld is nooit geweldig’ gelanceerd. Deze campagne bestond uit filmpjes die via sociale media (Instagram, TikTok, Snapchat) werden verspreid (gericht naar de doelgroep 12- tot 23-jarigen), affiches en een lespakket voor leerkrachten.
• In 2022 werd een denktank jongerengeweld opgestart, die concepten uitdenkt om de samenwerking op het terrein met alle relevante partners te bewerkstelligen en te bestendigen in de dagelijkse werking. Aan de denktank nemen 4 scholen (de Horizon, Don Bosco, VTI en Technigo) deel en er is vertegenwoordiging vanuit de lokale politie, team Veiligheid en jeugdopbouwwerk. Ook met de andere scholen wordt in overleg gegaan.
• De gemeenschapswachten voeren gericht toezicht uit op overlastgevoelige plaatsen (o.a. station) en op hotspots of plaatsen waar overlast op regelmatige basis de kop opsteekt
• Maandelijks wijkteamoverleg KRO (sinds 2013) met de wijkinspecteurs van wijkteam KRO, de gemeenschapswacht van KRO, een medewerker van team Wonen en de wijkmanager. In 2021 werden 5 nieuwe wijkteams opgericht waaronder wijkteam Centrum. Tijdens de overlegmomenten met de wijkteams worden sociale overlastsituaties en moeilijke situaties op vlak van (samen)wonen besproken, waardoor proactief kan gewerkt worden en kort op de bal kan worden gespeeld door de relevante diensten, i.f.v. voorkomen en ontmijnen van deze situaties.
• 6-maandelijks partneroverleg Hertshage – St-Elisabeth (sinds 2019) waarin stadsdiensten (straathoekwerk en team Veiligheid), sociale partners en wijkteam KRO zijn vertegenwoordigd. Het partneroverleg werkt vooral rond onveiligheidsgevoelens en leefbaarheid in de wijk Hertshage – St-Elisabeth – Wijmenput en, meer specifiek in en rond Ontmoetingshuis De Brug en de daklozenopvang.
• Het Overlast Overlegteam (OOT) komt sinds 2015 2-maandelijks samen en neemt de regierol op m.b.t. de aanpak van complexe overlastsituaties.
• Traject werkt out-reachend en aanklampend om tegemoet aan cliënten die de weg naar hulpverlening niet vinden en om drop out te verminderen. Vanuit het Overkophuis en de vrije inloopmomenten worden mensen begeleid naar Traject en op regelmatige basis is er een medewerker van Traject aanwezig in het ILC.
• De preventiewerker start in scholen die ervoor kiezen een beleidsmatige aanpak rond drugs uit te werken een traject Drugbeleid Op School (DOS). De school wordt hierin gecoacht op een manier die is afgestemd op de specifieke noden en eigenheid van de school. 
• Aan scholen die een themadag of -week rond alcohol en drugs organiseren, wordt een sessie CRUSH aangeboden. Hierbij leren jongeren op een verantwoorde manier omgaan met alcohol en cannabis en daarbij zorg te dragen voor zichzelf en anderen. In 2022 werd CRUSH 36 keer georganiseerd voor in totaal 720 leerlingen.

Tussen 23/6/23 en 9/7/23 werden er bij de lokale politie, 4 dagen per week, 2 extra ploegen en 1 operator van de stadscamera's, ingezet dewelke exclusief naar KRO en de stationsbuurt georiënteerd werden. De ploegen werden aangestuurd door de camera-operator om de juiste persoon aan te spreken / verbaliseren die zich schuldig maakte aan het plegen van overlast.

Sinds eind juni 2023 vonden er extra patrouilles door de wijk KRO plaats, met de bedoeling om een band te krijgen met de jongeren. De politie treedt preventief op door in dialoog te gaan met de jongeren en hun bewust proberen te maken van de overlast.

Sinds midden 2021 worden in het kader van het project overlast, binnen het Zonaal Veiligheidsplan, op vrijdag- en zaterdagnachten overlastacties georganiseerd. Op vrijdagnacht van 21u30 tot 06u30 en zaterdagnacht van 20 u tot 4 u, telkens met 2 medewerkers (waaronder nagenoeg altijd 1 hondengeleider).

Er werden overlastacties georganiseerd door de lokale politie;

Omgeving station:

• Burchtstraat: 4 keer
• Gheeraerdtsstraat: 6 keer
• Majoor Charles Claserstraat: 22 keer
• Statieplein: 134 keer
• Utopia: 4 keer

Omgeving KRO:

• Frits de Wolfkaai (4 keer)
• Hertshage (127 keer)
• Hoge Vesten (24 keer)
• Hoverniesplein + Hoveniersstraat (24 keer)
• Treinstraat (21 keer)

Uit herhaalde en identieke vaststellingen van de lokale politie blijkt dat samenscholing één van de belangrijkste oorzaken is van verstoring van de openbare orde en/of overlast, zodat dit tijdelijk politiereglement zich opdringt.

Extra info

1. Het tijdelijk politiereglement ter uitvaardiging van een samenscholingsverbod maakt deel uit van een geïntegreerd veiligheidsplan, waarbij op een zorgvuldige wijze de wettelijke mogelijkheden van de Nieuwe Gemeentewet, de wet betreffende de Gemeentelijke Administratieve Sancties en het Decreet Lokaal Bestuur  worden gecombineerd.
2. Via een geïntensifieerd overleg tussen burgemeester enerzijds en de korpschef van de lokale politie Aalst, het Parket van de Procureur des Konings, de leden van de lokale veiligheidsraad, de cel bestuurlijke handhaving alsook de leden van de Aalsterse gemeenteraad anderzijds, werd een globaal integraal veiligheidsplan tot stand gebracht.
3. Het voorliggend tijdelijk politiereglement werd in zijn modaliteiten getoetst aan de verschillende toepassingsmodi naar inhoud (ratione materiae), naar plaats (ratione loci), naar tijd (ratione temporis) en naar personen (ratione personae). Hierbij werd zorgvuldig gewaakt over het feit dat het proportionaliteitsbeginsel, het rechtszekerheidsbeginsel, het zorgvuldigheidsbeginsel, de motiveringsplicht, het verbod op willekeur, alsook het verbod op misbruik van bevoegdheid werden gerespecteerd, met globale inachtname van het algemene “fair play”-beginsel.

Reglementering

Overeenkomstig artikel 134 §1 van de Nieuwe Gemeentewet kan de burgemeester in geval van oproer, kwaadwillige samenscholing, ernstige stoornis van de openbare rust of andere onvoorziene gebeurtenissen, waarbij het geringste uitstel gevaar of schade zou kunnen opleveren voor de inwoners,  politieverordeningen maken, onder verplichting om daarvan onverwijld aan de gemeenteraad kennis te geven , met opgave van de redenen waarom hij heeft gemeend zich niet tot de raad te moeten wenden.

Situatie Aalst

Deze overlast neemt de vorm aan van inbreuken op de openbare veiligheid (vechtpartijen) evenals van ongepast gedrag ten aanzien van de buurtbewoners en voorbijgangers (intimidatie). Dit alles vergroot het onveiligheidsgevoel in de openbare ruimte en in het bijzonder in de voormelde straten.

Het leven van de buurtbewoners en voorbijgangers wordt ernstig verstoord en hun rust en hun veiligheid is onvoldoende verzekerd.

Voorgaande initiatieven blijken evenwel noch voldoende, noch het gewenste effect te hebben op de leefbaarheid en de veiligheid in de genoemde stadsdelen. Uit het overzicht van de verschillende interventies blijkt dat 26 procent van de interventies inzake groepsgerelateerde feiten plaatsvinden binnen de perimeter. We zien binnen de perimeter ook een snellere stijging van interventies ten opzichte van de rest van het grondgebied.  

Recent ontving ik volgende informatie van de politie : "Het is duidelijk dat de handelaren de situatie niet meer pikken en op het randje staan om zelf actie te ondernemen... Een gevoel van wanhoop wat hen kan overtuigen om het heft zelf in handen te nemen... de bom staat meer dan ooit op barsten. De handelaren delen ons mede dat de overlast sinds enkele weken nog verslechterd is. Zo worden de handelaren en hun gezinnen dagelijks bedreigd door de hangjongeren. De jongeren zijn sinds kort begonnen met belletje trek te spelen in het midden van de nacht om de gezinnen wakker te houden. Wanneer deze hierop worden aangesproken door de handelaren krijgen deze te horen dat de straat van hun is, en dat zij maar dienen te vertrekken."

Uit voorgaande blijkt duidelijk dat de voornoemde stadsdelen momenteel kunnen worden beschouwd als plaatsen waar de openbare orde wordt bedreigd.

Voorstel

Het is aangewezen dringend een tijdelijk politiereglement ter uitvaardiging van een samenscholingsverbod in te voeren ter bestrijding van de overlast en verstoring van op de openbare orde. Dit in de openbare ruimte, 24u/24 en binnen de hierboven en in het tijdelijk politiereglement bepaalde modaliteiten.

Het samenscholingsverbod is een extra maatregel die de burgemeester bij hoogdringendheid kan nemen om de leefbaarheid in een wijk/buurt te verbeteren.

Opdat opgetreden kan worden tegen het miskennen van het samenscholingsverbod, is het noodzakelijk de mogelijkheid te creëren de miskenning van dit verbod te sanctioneren met een gemeentelijke administratieve sanctie zoals voorzien in de Gascodex.

De maatregel is beperkt in de tijd en zal geëvalueerd worden op de commissie veiligheid.

De maatregel is dringend aangezien de openbare rust ernstig is verstoord en verder uitstel gevaar of schade kan opleveren voor de inwoners en handelaars van de voornoemde stadsdelen.

De Nieuwe Gemeentewet en in het bijzonder de artikelen 119, 119bis en 134 §1;

De wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties;

Het Decreet Lokaal Bestuur en in het bijzonder artikel 40 ervan.