Recent werd opnieuw een toename vastgesteld van diverse vormen van overlast, waaronder geluidsoverlast, sluikstorten en zwerfvuil, dronkenschap, verbaal en fysiek geweld, evenals verdachte gedragingen zoals drugs- en alcoholgebruik. Ondanks eerdere waarschuwingen, tussenkomsten en controles door de lokale politie blijven de meldingen en vaststellingen van dergelijke feiten toenemen. Deze aanhoudende verstoring van de openbare orde brengt de rust en veiligheid van de inwoners en bezoekers van de sector Stationsbuurt ernstig in het gedrang.
Het tijdelijk politiereglement dat een verbod instelt op de consumptie van alcohol in de openbare ruimte maakt deel uit van een geïntegreerd veiligheidsplan. Dit plan combineert op zorgvuldige wijze de mogelijkheden die worden geboden door de Nieuwe Gemeentewet, de Wet betreffende de Gemeentelijke Administratieve Sancties en het Decreet Lokaal Bestuur.
Het veiligheidsplan kwam tot stand na intensief overleg tussen de burgemeester, de korpschef van de lokale politie Aalst, het Parket van de Procureur des Konings, de leden van de lokale veiligheidsraad, de cel bestuurlijke handhaving en de gemeenteraad van Aalst.
Het voorliggende tijdelijke politiereglement werd na bespreking met de schepenen en betrokken diensten getoetst aan de toepassingsvoorwaarden naar inhoud (ratione materiae), plaats (ratione loci), tijd (ratione temporis) en personen (ratione personae). Daarbij werd nauwlettend toegezien op de naleving van het proportionaliteitsbeginsel, het rechtszekerheidsbeginsel, het zorgvuldigheidsbeginsel, de motiveringsplicht, het verbod op willekeur en het verbod op misbruik van bevoegdheid, met algemene inachtneming van het fair-playbeginsel.
Reglementering
Overeenkomstig artikel 134 §1 van de Nieuwe Gemeentewet kan de burgemeester in geval van oproer, kwaadwillige samenscholing, ernstige stoornis van de openbare rust of andere onvoorziene gebeurtenissen, waarbij het geringste uitstel gevaar of schade zou kunnen opleveren voor de inwoners, politieverordeningen maken, onder verplichting om daarvan onverwijld aan de gemeenteraad kennis te geven, met opgave van de redenen waarom hij heeft gemeend zich niet tot de raad te moeten wenden.
Overeenkomstig artikel 135 §2 van de Nieuwe Gemeentewet zijn gemeenten bevoegd om te voorzien, ten behoeve van de inwoners, in een goede politie, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op de openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen. Meer bepaald worden volgende zaken van politie aan de waakzaamheid en het gezag van de gemeenten toevertrouwd: het nemen van de nodige maatregelen, inclusief politieverordeningen, voor het tegengaan van alle vormen van openbare overlast.
Alcohol
Het gebruik van alcoholhoudende dranken in de openbare ruimte gaat vaak gepaard met verstoringen van de openbare orde en/of overlast, zoals openbare dronkenschap en verbaal of fysiek geweld. Dit is in belangrijke mate toe te schrijven aan het ontremmende effect van alcohol.
Alcoholhoudende dranken kunnen bovendien niet worden beschouwd als een noodzakelijk product.
Personen die zich in staat van dronkenschap bevinden, worden daarenboven extra kwetsbaar en vormen een gemakkelijk doelwit voor kwaadwillenden die deze tijdelijke toestand misbruiken om allerlei soorten misdrijven, waaronder diefstallen, te plegen.
Situatie Aalst
De Cel Bestuurlijke Coördinatie volgt sinds maart 2025 de situatie op het Statieplein op (sector Stationsbuurt) en stelt een duidelijke toename vast van meldingen inzake overlast, afkomstig van zowel de interventiedienst, de wijkdienst als rechtstreeks bij de cel zelf. Het gaat hierbij hoofdzakelijk om groepen personen die alcohol nuttigen aan de banken van het plein.
Deze samenkomsten leiden tot diverse vormen van overlast, waaronder het achterlaten van lege blikjes en flessen (veelal sterke dranken), zwerfvuil, vechtpartijen onder invloed van alcohol, het afspelen van luide muziek, het lastigvallen van horecabezoekers en het bezit of gebruik van verdovende middelen.
Patrouilles in het kader van 'Project Overlast' en de dagelijkse werking van de politie bevestigen een vast patroon: dagelijks worden ter hoogte van de banken lege bierblikken (0,5 liter, zware bieren), flessen sterke drank en verpakkingen van snoepgoed, sigaretten en verdovende middelen aangetroffen.
Bij aanspreken van de betrokkenen blijkt het veelal te gaan om daklozen die wachten op een plaats in de nachtopvang. Het samenscholen en alcoholgebruik vervult voor hen een vorm van dagbesteding en groepsgevoel, maar veroorzaakt tegelijk aanzienlijke hinder voor de omgeving.
Deze toename van de overlastproblematiek, die in belangrijke mate samenhangt met het gebruik van alcohol, blijkt ook uit het stijgend aantal klachten en meldingen van bewoners bij politie en stadsdiensten, en anderzijds uit de politiegegevens (politionele tussenkomsten sinds 26 maart 2025):
De overlast neemt ook de vorm aan van inbreuken op de openbare veiligheid, zoals vechtpartijen, als in ongepast en intimiderend gedrag tegenover buurtbewoners en voorbijgangers. Hierdoor neemt het onveiligheidsgevoel in de openbare ruimte, en in het bijzonder in de betrokken sector, aanzienlijk toe. De aanhoudende verstoringen brengen de rust en veiligheid van inwoners en bezoekers ernstig in het gedrang en veroorzaken aanzienlijke schade aan de openbare orde.
Uit de vaststellingen van de lokale politie blijkt bovendien dat alcohol één van de voornaamste oorzaken is van deze verstoringen. De betrokken sector kan bijgevolg worden aangemerkt als een plaats waar de openbare orde wordt bedreigd. Hierdoor dringt de invoering van een tijdelijk politiereglement zich op.
Dit tijdelijk politiereglement is van toepassing op de volgende sector, dewelke nauwkeurig beschreven wordt in de GAS-codex die werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 25 juni 2024 :
Voorstel
Het is aangewezen om dringend een tijdelijk politiereglement uit te vaardigen dat een verbod op het gebruik van alcohol in de openbare ruimte voor 24u op 24u oplegt. Dit reglement heeft tot doel de overlast en de verstoring van de openbare orde te bestrijden, binnen de modaliteiten die hierin worden vastgelegd.
Het verbod vormt een extra maatregel die de burgemeester bij hoogdringendheid kan nemen om de leefbaarheid en veiligheid in de betrokken wijken of buurten te verbeteren.
Daarnaast is het opportuun de politie de bevoegdheid te verlenen om alcoholische dranken die in de openbare ruimte worden geconsumeerd in beslag te nemen, evenals gesloten recipiënten, wanneer de overtreding gepaard gaat met openbare dronkenschap.
Om de handhaving te verzekeren, is het noodzakelijk dat de overtreding van dit verbod kan worden gesanctioneerd met een gemeentelijke administratieve sanctie (GAS), zoals voorzien in de Gascodex.
De maatregel is tijdelijk en zal op de commissie Veiligheid geëvalueerd worden.
Gezien de ernstige verstoring van de openbare rust en het risico op verdere schade of gevaar voor inwoners en handelaars in de betrokken stadsdelen, is de maatregel dringend en noodzakelijk.
Nieuwe Gemeentewet, in het bijzonder artikelen 134 § 1 en 135 § 2;
De wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties;
Het Decreet Lokaal Bestuur, in het bijzonder artikel 63.
De consumptie van alcoholische dranken – zowel gedistilleerde als gegiste, al dan niet gemengd – is op openbare plaatsen ten allen tijde (24u/24u) verboden binnen de in artikel 2 afgebakende sector. Het bezit van geopende recipiënten met alcoholhoudende dranken wordt geacht gelijk te staan met consumptie in de zin van dit reglement.
Het alcoholverbod geldt voor de volgende sector:
De detail van de sector is omschreven in de GAS-codex die werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 25 juni 2024.
Het alcoholverbod geldt van 8 september 2025 om 00.00 uur tot en met 17 december 2025 om 23.59 uur.
Het alcoholverbod geldt voor iedereen die zich binnen de perimeter bepaald in artikel 2 bevindt.
Het alcoholverbod is niet van toepassing op vergunde horecaterrassen tijdens de openingsuren van de betrokken inrichtingen. Evenmin geldt het verbod tijdens door het gemeentebestuur georganiseerde, vergunde of toegelaten manifestaties, evenementen of activiteiten, en dit uitsluitend binnen de daarvoor toegestane afbakening van het openbaar domein.
De politie krijgt de opdracht onverwijld toezicht te houden op de naleving van dit reglement.
Overeenkomstig de procedure bepaald in de GAS-codex wordt iedere persoon die de bepalingen van dit reglement overtreedt gesanctioneerd met een administratieve sanctie.
De politie kan de alcoholische dranken die in strijd met dit reglement worden gebruikt in beslag nemen. Wanneer de overtreding gepaard gaat met openbare dronkenschap, kunnen eveneens gesloten recipiënten met alcoholhoudende dranken in beslag worden genomen. In geval van administratieve inbeslagname kunnen de in beslag genomen goederen worden vernietigd.
Dit besluit zal worden bekendgemaakt zoals voorgeschreven in artikel 287 van het Decreet Lokaal Bestuur.
Tegen dit besluit kan beroep worden ingesteld door binnen de 60 dagen na bekendmaking, een verzoekschrift tot schorsing of vernietiging in te dienen bij de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Het ondertekende verzoekschrift kan per aangetekende zending aan de griffie van de Raad van State, Wetenschapsstraat 33, 1040 Brussel worden gericht.
Dit besluit zal ter bekrachtiging worden voorgelegd aan de gemeenteraad van 16 september 2025.