De politie meldt dat er op vrijdag 19 september 2025 een 40 à 50 tal jongeren werden aangetroffen op het Statieplein. Er was sprake van veel discussie en lawaai, wat heel intimiderend en onveilig over kwam op de andere aanwezigen.
De politie ontving signalen dat er bendes zijn die oproepen om op vrijdag 26 september 2025 17uur ophef te veroorzaken aan het station van Aalst. Ze roepen op om massaal af te zakken en kat en muisspel te spelen.
De daders spelen vaak een kat en muis spel. Eens ter plaatse gekomen kan de politie niet steeds de nodige vaststellingen doen.
Deze gedragingen brengen ernstige schade toe aan de openbare orde en veiligheid en veroorzaken een onveiligheidsgevoel bij de bewoners en passanten.
Dit tijdelijk politiereglement houdende toestemming tot systematische identiteitscontroles maakt deel uit van een geïntegreerd veiligheidsplan, waarbij op een zorgvuldige wijze de wettelijke mogelijkheden van de Nieuwe Gemeentewet, de wet betreffende de Gemeentelijke Administratieve Sancties en het Decreet Lokaal Bestuur worden gecombineerd.
Via een geïntensifieerd overleg tussen burgemeester enerzijds en de korpschef van de lokale politie Aalst, het Parket van de Procureur des Konings, de leden van de lokale veiligheidsraad, de cel bestuurlijke handhaving alsook de leden van de Aalsterse gemeenteraad anderzijds, werd een globaal integraal veiligheidsplan tot stand gebracht.
Het voorliggend tijdelijk politiereglement werd in zijn modaliteiten getoetst aan de verschillende toepassingsmodi naar inhoud (ratione materiae), naar plaats (ratione loci), naar tijd (ratione temporis) en naar personen (ratione personae). Hierbij werd zorgvuldig gewaakt over het feit dat het proportionaliteitsbeginsel, het rechtszekerheidsbeginsel, het zorgvuldigheidsbeginsel, de motiveringsplicht, het verbod op willekeur, alsook het verbod op misbruik van bevoegdheid werden gerespecteerd, met globale inachtname van het algemene “fair play”-beginsel.
Het systematisch controleren van identiteitsgegevens is een meer dan noodzakelijke maatregel teneinde uiterst objectief en waarheidsgetrouw dienstige vaststellingen te kunnen doen in de problematische sector Stationsbuurt.
Reglementering
Overeenkomstig artikel 134 §1 van de Nieuwe Gemeentewet kan de burgemeester in geval van oproer, kwaadwillige samenscholing, ernstige stoornis van de openbare rust of andere onvoorziene gebeurtenissen, waarbij het geringste uitstel gevaar of schade zou kunnen opleveren voor de inwoners, politieverordeningen maken, onder verplichting om daarvan onverwijld aan de gemeenteraad kennis te geven, met opgave van de redenen waarom hij heeft gemeend zich niet tot de raad te moeten wenden.
Overeenkomstig artikel 135 §2 van de Nieuwe Gemeentewet zijn gemeenten bevoegd om te voorzien, ten behoeve van de inwoners, in een goede politie, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op de openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen. Meer bepaald worden volgende zaken van politie aan de waakzaamheid en het gezag van de gemeenten toevertrouwd : het nemen van de nodige maatregelen, inclusief politieverordeningen, voor het tegengaan van alle vormen van openbare overlast.
Situatie Aalst
De politie meldt dat er op vrijdag 19 september 2025 een 40 à 50 tal jongeren werden aangetroffen op het Statieplein. Er was sprake van veel discussie en lawaai, wat heel intimiderend en onveilig over kwam op de andere aanwezigen.
De politie ontving signalen dat er bendes zijn die oproepen om op vrijdag 26 september 2025 17uur ophef te veroorzaken aan het station van Aalst. Ze roepen op om massaal af te zakken en kat en muisspel te spelen.
Momenteel ontbreekt een afdoend wettelijk kader voor de politie om deze controles uit te voeren.
De politie is vragende partij om de toestemming tot het uitvoeren van systematische identiteitscontroles terug in te voeren. Een tijdelijk politieverordening vanwege de burgemeester kan de politie hiertoe verder machtigen.
Artikel 34 WPA bepaalt in welke omstandigheden de politiediensten identiteitscontroles mogen uitvoeren. Art. 34 §3 van deze wet omschrijft dat "de overheden van bestuurlijke politie, in casu de burgemeester, teneinde de openbare veiligheid te handhaven en/of de naleving te verzekeren van de wettelijke bepalingen met betrekking tot de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, binnen de perken van hun bevoegdheden identiteitscontroles kunnen voorschrijven, uit te voeren door de politiediensten in de omstandigheden die deze overheden bepalen."
Identiteitscontroles gebeuren in eerste instantie niet stelselmatig.
Echter in uitzonderlijke situaties, wanneer de openbare veiligheid ernstig in het gedrang komt (zoals hierboven aangetoond), is ook het organiseren en plannen van identiteitscontroles met een zekere stelselmatigheid toegelaten.
Uit het voorgaande blijkt duidelijk dat de sector Stationsbuurt kan worden beschouwd als plaats waar de openbare veiligheid wordt bedreigd, zodat systematische identiteitscontroles als een rechtmatig instrument dienen te worden beschouwd om er de openbare orde en veiligheid te handhaven, maar ook om een beeld te vormen van de personen die met de verstoring van de openbare orde en veiligheid in verband kunnen worden gebracht.
De burgemeester is bevoegd is voor het handhaven van de openbare orde.
In geval van oproer, kwaadwillige samenscholing, ernstige stoornis van de openbare rust of andere onvoorziene gebeurtenissen, waarbij het geringste uitstel gevaar of schade zou kunnen opleveren voor de inwoners, kan de burgemeester politieverordeningen maken, onder verplichting om daarvan onverwijld aan de gemeenteraad kennis te geven, met opgave van de redenen waarom hij heeft gemeend zich niet tot de raad te moeten wenden.
Teneinde de openbare veiligheid te handhaven, kan de burgemeester identiteitscontroles voorschrijven, uit te voeren door de politiediensten.
De maatregel is dringend is aangezien de openbare orde ernstig is verstoord en verder uitstel kan gevaar of schade opleveren voor de inwoners en bezoekers van de betrokken sector.
Uit voorgaande blijkt duidelijk dat de sector Stationsbuurt ondanks de continue inspanningen kan worden beschouwd als plaats waar de openbare orde wordt bedreigd.
Dit tijdelijk politiereglement slaat hic et nunc op de volgende sectoren dewelke nauwkeurig beschreven worden in artikel 2 :
Voorstel
Het is aangewezen dringend een tijdelijk politiereglement houdende de toestemming tot systematische identiteitscontrole in te voeren ter handhaving van de openbare orde en veiligheid.
Dit in de openbare ruimte, 24u/24 en binnen de hierboven en in het tijdelijk politiereglement bepaalde modaliteiten.
De toestemming om systematische identiteitscontrole uit te voeren is een extra maatregel die de burgemeester bij hoogdringendheid kan nemen teneinde de openbare veiligheid te handhaven in bepaalde sectoren van de stad.
De maatregel is beperkt in de tijd en zal geëvalueerd worden op de commissie veiligheid.
De maatregel is dringend aangezien de openbare rust ernstig is verstoord en verder uitstel gevaar of schade kan opleveren voor de inwoners, handelaars en passanten van de voornoemde sectoren.
Nieuwe Gemeentewet, in het bijzonder artikelen 134 § 1 en 135 § 2
Decreet Lokaal Bestuur, in het bijzonder artikel 63
Wet op het politieambt, in het bijzonder artikel 34 §3
Wetten van de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, in het bijzonder artikel 14 § 1, 1°
Toelating te geven aan de politie om over te gaan tot systematische identiteitscontroles.
De toelating geldt voor de periode van 26 september 2025 16.00 uur tot en met 31 oktober 2025 23.59 uur.
De toelating geldt voor de sector Stationsbuurt.
De detail van de sector is omschreven in de GAS-codex die werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 25 juni 2024.
Dit besluit zal worden bekendgemaakt zoals voorgeschreven in artikel 287 van het Decreet Lokaal Bestuur.
Dit besluit kan het voorwerp uitmaken van een beroep dat via een verzoekschrift en per aangetekend schrijven ingesteld op de griffie van de Raad van State, Wetenschapsstraat 33, 1040 Brussel. De eiser beschikt over een termijn van 60 kalenderdagen vanaf de datum van kennisgeving of van kennisneming van het onderhavige besluit.
Dit besluit zal ter bekrachtiging worden voorgelegd aan de gemeenteraad van 21 oktober 2025.