Terug
Gepubliceerd op 03/02/2023

2022_GR_00494 - Eigendomsoverdracht Sint-Jozefkerk te Aalst, Esplanadeplein, goedkeuren voorwaarden op basis van ontwerpakte - Beslissing

gemeenteraad
di 20/12/2022 - 20:00 Belfort
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

David Coppens, voorzitter; Christoph D'Haese, burgemeester; Karim Van Overmeire, schepen; Matthias De Ridder, schepen; Jean Jacques De Gucht, schepen; Caroline De Meerleer, schepen; Katrien Beulens, schepen; Maarten Blommaert, schepen; Sarah Smeyers, schepen; Eddy Couckuyt, raadslid; Ann Van de Steen, raadslid; Johan Van Nieuwenhove, raadslid; Steve Herman, raadslid; Philippe Kiekens, raadslid; Michel Van Brempt, raadslid; Anja De Gols, raadslid; Sam Van de Putte, raadslid; Iwein De Koninck, raadslid; Martine De Maght, raadslid; Iwein Quintelier, raadslid; Bart Van den Neste, raadslid; Cathy Grysolle, raadslid; Silke Van Vaerenbergh, raadslid; Kristiaan Van Vaerenbergh, raadslid; Yasmine Deghels, raadslid; Vincent Delforge, raadslid; Lander Wantens, raadslid; Théodomir Nsengimana, raadslid; Raf Sidorski, raadslid; Els Van Puyvelde, raadslid; Guy Claus, raadslid; Ingmar Baeyens, raadslid; Deniz Özkan, raadslid; Pieter Cassiman, raadslid; Filip Van De Winkel, raadslid; Dirk Rimbaut, raadslid; Marc Dierickx, raadslid; Dirk Verleysen, raadslid; Maxine Mc Kenzie, raadslid; Jürgen Dhaene, korpschef lokale politie; Wim Leerman, algemeen directeur

Verontschuldigd

Karolien Devos, raadslid; Anja Blanckaert, raadslid; Huguette Van Medegael, raadslid; Sarah De Bruecker, raadslid

Secretaris

Wim Leerman, algemeen directeur

Voorzitter

David Coppens, voorzitter

Stemming op het agendapunt

2022_GR_00494 - Eigendomsoverdracht Sint-Jozefkerk te Aalst, Esplanadeplein, goedkeuren voorwaarden op basis van ontwerpakte - Beslissing

Aanwezig

David Coppens, Christoph D'Haese, Karim Van Overmeire, Matthias De Ridder, Jean Jacques De Gucht, Caroline De Meerleer, Katrien Beulens, Maarten Blommaert, Sarah Smeyers, Eddy Couckuyt, Ann Van de Steen, Johan Van Nieuwenhove, Steve Herman, Philippe Kiekens, Michel Van Brempt, Anja De Gols, Sam Van de Putte, Iwein De Koninck, Martine De Maght, Iwein Quintelier, Bart Van den Neste, Cathy Grysolle, Silke Van Vaerenbergh, Kristiaan Van Vaerenbergh, Yasmine Deghels, Vincent Delforge, Lander Wantens, Théodomir Nsengimana, Raf Sidorski, Els Van Puyvelde, Ingmar Baeyens, Pieter Cassiman, Filip Van De Winkel, Dirk Rimbaut, Marc Dierickx, Dirk Verleysen, Maxine Mc Kenzie, Wim Leerman
Stemmen voor 33
Matthias De Ridder, Christoph D'Haese, Karim Van Overmeire, Sarah Smeyers, Jean Jacques De Gucht, Katrien Beulens, Cathy Grysolle, Ann Van de Steen, Els Van Puyvelde, Anja De Gols, Bart Van den Neste, Johan Van Nieuwenhove, Pieter Cassiman, Michel Van Brempt, Martine De Maght, Maarten Blommaert, Lander Wantens, Kristiaan Van Vaerenbergh, Yasmine Deghels, Vincent Delforge, Steve Herman, Silke Van Vaerenbergh, Sam Van de Putte, Raf Sidorski, Ingmar Baeyens, Iwein Quintelier, Philippe Kiekens, Dirk Rimbaut, Caroline De Meerleer, Marc Dierickx, Dirk Verleysen, Maxine Mc Kenzie, David Coppens
Stemmen tegen 4
Iwein De Koninck, Théodomir Nsengimana, Eddy Couckuyt, Filip Van De Winkel
Onthoudingen 0
Blanco stemmen 0
Ongeldige stemmen 0
2022_GR_00494 - Eigendomsoverdracht Sint-Jozefkerk te Aalst, Esplanadeplein, goedkeuren voorwaarden op basis van ontwerpakte - Beslissing 2022_GR_00494 - Eigendomsoverdracht Sint-Jozefkerk te Aalst, Esplanadeplein, goedkeuren voorwaarden op basis van ontwerpakte - Beslissing

Motivering

Feiten en context

Op 1 mei 2022 richtte de kerkfabriek Sint-Martinus Aalst aan het CBS een schrijven waarbij het standpunt vanuit de stad met betrekking tot een mogelijke eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk ten gunste van de stad Aalst werd gevraagd.

Het CBS besliste in zitting van 9 mei 2022 om, indien de kerkfabriek zou voorstellen om de eigendom van de Sint-Jozefkerk via een aangepaste juridische constructie over te dragen aan de stad Aalst, principieel in te stemmen met dit voorstel voor eigendomsoverdracht.

Op 13 juni 2022 nam het CBS akte van de notulen van de kerkfabriek Sint-Martinus Aalst van 12 juni 2022, waarbij de kerkfabriek haar goedkeuring gaf over een belofte tot eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk.
Hierbij verklaarde de kerkfabriek Sint-Martinus zich akkoord om het eigenaarschap van de Sint-Jozefkerk over te dragen aan de stad Aalst onder een aantal voorwaarden gesteld in de belofte tot eigendomsoverdracht. In het dossier wordt deze belofte toegevoegd in bijlage.  

De belofte tot eigendomsoverdracht werd ondertekend op 12 juni 2022.

Kerkfabriek Sint-Martinus Aalst stelt voor om notaris Pascale Van Den Bossche, met standplaats te Aalst, aan te stellen als instrumenterend notaris in dit dossier.

De gemeenteraad besliste in zitting van 28 juni 2022 akkoord te gaan met de eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk gelegen te Aalst, Esplanadeplein 4C, kadastraal gekend 2°afdeling, sectie C, nummer 1064 G, met een kadastrale oppervlakte van 2.958,00 m², op basis van de voorwaarden opgenomen in de éénzijdige belofte tot eigendomsoverdacht.
In zelfde zitting werd beslist notariskantoor Pascal Van den Bossche, met standplaats te Aalst, aan te stellen als instrumenterend notaris voor de stad voor de afhandeling van de notariële akte.

Omzendbrief KB/ABB 2019/3 over de transacties van onroerende goederen door lokale en provinciale besturen en door besturen van de erkende erediensten is ook van toepassing op een overdracht om niet van een onroerend goed. Hieruit volgt dat de verplichtingen waarvan sprake in de omzendbrief moeten worden nageleefd. Dit betekent dat een recent schattingsverslag nodig is voor de waardebepaling.
Het schattingsverslag werd opgemaakt door landmeetkantoor Van Eester BVBA op 14 september 2022. Hierin werd het pand gewaardeerd op 475.000,00 EUR.

In het dossier wordt de ontwerpakte toegevoegd.

Motivering

Op 1 mei 2022 richtte de kerkfabriek Sint-Martinus Aalst aan het CBS een schrijven waarbij het standpunt vanuit de stad met betrekking tot een mogelijke eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk ten gunste van de stad Aalst werd gevraagd.

Het CBS besliste in zitting van 9 mei 2022 om, indien de kerkfabriek zou voorstellen om de eigendom van de Sint-Jozefkerk via een aangepaste juridische constructie over te dragen aan de stad Aalst, principieel in te stemmen met dit voorstel voor eigendomsoverdracht.

Op 13 juni 2022 nam het CBS akte van de notulen van de kerkfabriek Sint-Martinus Aalst van 12 juni 2022, waarbij de kerkfabriek haar goedkeuring gaf over een belofte tot eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk.
Hierbij verklaarde de kerkfabriek Sint-Martinus zich akkoord om het eigenaarschap van de Sint-Jozefkerk over te dragen aan de stad Aalst onder een aantal voorwaarden gesteld in de belofte tot eigendomsoverdracht. In het dossier wordt deze belofte toegevoegd in bijlage.  

De belofte tot eigendomsoverdracht werd ondertekend op 12 juni 2022. 

Deze eigendomsoverdracht gebeurt om niet. Daar tegenover staat dat de stad dient te voldoen aan diverse bijzondere voorwaarden:

- de stad verbindt zich er toe de totale restauratie van de Sint Jozefkerk Aalst te financieren, deels door subsidies van de Vlaamse Regering, deels door eigen inbreng en daartoe ten gepaste tijde restauratiesubsidies aan te vragen.

- de stad verbindt zich er toe lopende de restauratie de eigendom van voormeld onroerend goed op generlei wijze te vervreemden of te belasten met zakelijke rechten

- de stad verbindt er zich toe om lopende de restauratie de Sint Jozefkerk verder bestemd blijft voor de eredienst behoudens wederzijds akkoord tot herbestemming.

- de stad zal eveneens alle werken van onderhoud en herstelling dewelke zich opdringen om nuttig gebruik te kunnen maken van het goed zonder verwijl uitvoeren en de kosten van deze werken van onderhoud en herstelling exclusief dragen en betalen. 

De omzendbrief KB/ABB 2019/3 over de transacties van onroerende goederen door lokale en provinciale besturen en door besturen van de erkende erediensten is ook van toepassing op een overdracht om niet van een onroerend goed.
Hieruit volgt dat de verplichtingen waarvan sprake in de omzendbrief moeten worden nageleefd. Dit betekent dat een recent schattingsverslag nodig is voor de waardebepaling.
Het schattingsverslag werd opgemaakt door landmeetkantoor Van Eester BVBA op 14 september 2022. Hierin werd het pand gewaardeerd op 475.000,00 EUR.

Om redenen van algemeen belang kan worden aanvaard dat deze transactie zonder concurrentie verloopt. De stad zal zorgen voor het behoud van de Sint Jozefkerk Aalst door het uitvoeren en bekostigen van de nodige restauratiewerken. 


Schepen Karim Van Overmeire vraag bij amendement om het beslissend gedeelte van dit besluit te vervangen door volgende tekst:

De gemeenteraad

  1. Neemt kennis van de inhoud van de ontwerpakte tot eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk, Esplanadeplein, Aalst.
  2. Heeft op de Verenigde Commissie van donderdag 8 december kennis genomen van de werkelijke staat van de Sint-Jozefkerk zoals bleek uit het onderzoek dat eind november werd uitgevoerd, met name
    - enerzijds de problematiek van loszittende leien en brokstukken aan de daken, de toren en de voorgevel van de kerk,
     - anderzijds de zeer recent aan het licht gekomen zeer ernstige stabiliteitsproblemen aan de dakconstructie van het schip, veroorzaakt door de balken die zwaar aangetast zijn door waterinfiltraties en de grote klopkever.
  3. Onderstreept dat voor het lokale bestuur de veiligheid van de school, de omwonenden en de voorbijgangers de eerste en belangrijkste bekommernis is; neemt kennis van de genomen noodzakelijke veiligheidsmaatregelen en spreekt zijn waardering uit voor het snelle en kordate optreden van de diverse stadsdiensten en externen.
  4. Onderstreept zijn gehechtheid aan de zorg voor onroerend erfgoed in Aalst, zoals onder meer blijkt uit de inspanningen van de opeenvolgende besturen in de dossiers Schotte, Sint-Martinuskerk, Utopia, belfort, het behoud van de Turbinehal, alsook op de site Stadhuis-Landhuis-Pupillen (cfr. de Startnota RUP en de geplande investeringen).
  5. Meent dat de verantwoordelijkheid voor het behoud van erfgoed in de eerste plaats bij de eigenaars ligt en dat het maatschappelijk onverantwoord is om de gevolgen van verwaarlozing zonder meer af te wentelen op het lokaal bestuur en de belastingbetaler.

Beslist

6. Op basis van de recente vaststellingen over de werkelijke staat van de kerk tot nader order niet in te stemmen met de voorliggende ontwerpakte tot eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk, Esplanadeplein, Aalst.

7. Aan het CBS opdracht te geven om gelijktijdig 

7.1. de financiële kostprijs in te schatten en de maatschappelijke voor- en nadelen in kaart te brengen van de verschillende voorliggende scenario’s met betrekking tot de toekomst van de Sint-Jozefkerk te komen, nl.

Scenario  1. Geen verdere interventie van het lokale bestuur behalve indien strikt noodzakelijk voor de veiligheid.

Scenario  2. Volledige sloop van de kerk na opheffing van de beschermingsbesluiten. 

Scenario 3. Sloop van het schip maar behoud van de toren na opheffing van de beschermingsbesluiten.

Scenario 4. Restauratie en herbestemming van de kerk op initiatief van het stadsbestuur.

In elk scenario moet ook een overzicht gegeven worden van de verschillende mogelijke werkwijzen en hun consequenties (bv. de voor- en nadelen van het plaatsen van een nooddak of de uitdagingen die gepaard gaan met een eventuele sloop).

7.2. alvast een degelijk onderbouwd dossier tot opheffing van de beschermingsbesluiten met betrekking tot de Sint-Jozefkerk op te stellen op basis van het feit dat het algemeen belang het behoud van de bescherming overstijgt. Elementen hierbij zijn het feit dat de huidige eigenaar financieel en organisatorisch niet in staat is om over te gaan tot restauratie, het feit dat de kerk een permanent reëel risico vormt voor de omgeving, het feit dat de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen op dit ogenblik een structurele belasting vormen van de stedelijke financiën; het feit dat een restauratie door te stad wellicht zou leiden tot de ontwrichting van de stedelijke financiën en het feit dat uit studies blijkt dat er voor deze kerk moeilijk een nuttige bestemming kan worden gevonden. Bovendien speelt de precedent­waarde ten opzichte van andere kerken en ander beschermd erfgoed dat ook geen eigendom is van de stad, en de ongelijke behandeling ten opzichte van eigenaars die wel voldaan hebben aan hun onderhoudsplicht. 

Elke toekomstige vraag tot opheffing van de beschermingsbesluiten moet in elk geval gekoppeld worden aan overleg met het Agentschap en de minister van Onroerend Erfgoed over de manier waarop de meest waardevolle erfgoedelementen kunnen bewaard blijven.

8. Aan het CBS opdracht te geven om  de resultaten van de in 7 gegeven opdracht te bespreken in Verenigde Commissie en voor te leggen aan de eerstvolgende gemeenteraad.

9. Aan het CBS opdracht te geven om, met betrekking tot alle kerken op ons grondgebied, een overzicht te geven van de bouwtechnische staat van de kerken in eigendom van de stad, en om aan het Centraal Kerkbestuur te vragen om hetzelfde te doen voor de kerken in eigendom van de kerkfabrieken; en hierover verslag uit te brengen aan de gemeenteraad.




Juridische grondslag

De bepalingen van het decreet over het lokaal bestuur.

Regelgeving bevoegdheid

Het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017
Het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017, latere wijzigingen en uitvoeringsbesluiten

Besluit

De gemeenteraad beslist:

Artikel 1

Het amendement ingediend door schepen Karim Van Overmeire met de vraag om het beslissend gedeelte van dit besluit aan te passen zoals beschreven in het overwegend gedeelte, te aanvaarden

Stemming op het artikel

Stemmen voor 32
Matthias De Ridder, Christoph D'Haese, Karim Van Overmeire, Sarah Smeyers, Jean Jacques De Gucht, Katrien Beulens, Cathy Grysolle, Ann Van de Steen, Els Van Puyvelde, Anja De Gols, Bart Van den Neste, Johan Van Nieuwenhove, Pieter Cassiman, Michel Van Brempt, Martine De Maght, Maarten Blommaert, Lander Wantens, Kristiaan Van Vaerenbergh, Yasmine Deghels, Vincent Delforge, Steve Herman, Silke Van Vaerenbergh, Sam Van de Putte, Raf Sidorski, Ingmar Baeyens, Iwein Quintelier, Philippe Kiekens, Caroline De Meerleer, Marc Dierickx, Dirk Verleysen, Maxine Mc Kenzie, David Coppens
Stemmen tegen 4
Iwein De Koninck, Théodomir Nsengimana, Eddy Couckuyt, Filip Van De Winkel
Onthoudingen 0
Blanco stemmen 1
Dirk Rimbaut
Ongeldige stemmen 0

Artikel 2

Kennis te nemen van de inhoud van de ontwerpakte tot eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk, Esplanadeplein, Aalst.

Artikel 3

De gemeenteraad heeft op de Verenigde Commissie van donderdag 8 december kennis genomen van de werkelijke staat van de Sint-Jozefkerk zoals bleek uit het onderzoek dat eind november werd uitgevoerd, met name
- enerzijds de problematiek van loszittende leien en brokstukken aan de daken, de toren en de voorgevel van de kerk,
 - anderzijds de zeer recent aan het licht gekomen zeer ernstige stabiliteitsproblemen aan de dakconstructie van het schip, veroorzaakt door de balken die zwaar aangetast zijn door waterinfiltraties en de grote klopkever.


Artikel 4

De gemeenteraad onderstreept dat voor het lokale bestuur de veiligheid van de school, de omwonenden en de voorbijgangers de eerste en belangrijkste bekommernis is, en neemt kennis van de genomen noodzakelijke veiligheidsmaatregelen en spreekt zijn waardering uit voor het snelle en kordate optreden van de diverse stadsdiensten en externen.

Artikel 5

De gemeenteraad onderstreept zijn gehechtheid aan de zorg voor onroerend erfgoed in Aalst, zoals onder meer blijkt uit de inspanningen van de opeenvolgende besturen in de dossiers Schotte, Sint-Martinuskerk, Utopia, belfort, het behoud van de Turbinehal, alsook op de site Stadhuis-Landhuis-Pupillen (cfr. de Startnota RUP en de geplande investeringen).

Artikel 6

De gemeenteraad meent dat de verantwoordelijkheid voor het behoud van erfgoed in de eerste plaats bij de eigenaars ligt en dat het maatschappelijk onverantwoord is om de gevolgen van verwaarlozing zonder meer af te wentelen op het lokaal bestuur en de belastingbetaler.

Artikel 7

Op basis van de recente vaststellingen over de werkelijke staat van de kerk tot nader order niet in te stemmen met de voorliggende ontwerpakte tot eigendomsoverdracht van de Sint-Jozefkerk, Esplanadeplein, Aalst.

Artikel 8

Aan het CBS opdracht te geven om gelijktijdig 

8.1. de financiële kostprijs in te schatten en de maatschappelijke voor- en nadelen in kaart te brengen van de verschillende voorliggende scenario’s met betrekking tot de toekomst van de Sint-Jozefkerk te komen, nl.

Scenario 1. Geen verdere interventie van het lokale bestuur behalve indien strikt noodzakelijk voor de veiligheid.

Scenario 2. Volledige sloop van de kerk na opheffing van de beschermingsbesluiten. 

Scenario 3. Sloop van het schip maar behoud van de toren na opheffing van de beschermingsbesluiten.

Scenario 4. Restauratie en herbestemming van de kerk op initiatief van het stadsbestuur.

In elk scenario moet ook een overzicht gegeven worden van de verschillende mogelijke werkwijzen en hun consequenties (bv. de voor- en nadelen van het plaatsen van een nooddak of de uitdagingen die gepaard gaan met een eventuele sloop).

8.2. alvast een degelijk onderbouwd dossier tot opheffing van de beschermingsbesluiten met betrekking tot de Sint-Jozefkerk op te stellen op basis van het feit dat het algemeen belang het behoud van de bescherming overstijgt. Elementen hierbij zijn het feit dat de huidige eigenaar financieel en organisatorisch niet in staat is om over te gaan tot restauratie, het feit dat de kerk een permanent reëel risico vormt voor de omgeving, het feit dat de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen op dit ogenblik een structurele belasting vormen van de stedelijke financiën; het feit dat een restauratie door te stad wellicht zou leiden tot de ontwrichting van de stedelijke financiën en het feit dat uit studies blijkt dat er voor deze kerk moeilijk een nuttige bestemming kan worden gevonden. Bovendien speelt de precedent­waarde ten opzichte van andere kerken en ander beschermd erfgoed dat ook geen eigendom is van de stad, en de ongelijke behandeling ten opzichte van eigenaars die wel voldaan hebben aan hun onderhoudsplicht. 

Elke toekomstige vraag tot opheffing van de beschermingsbesluiten moet in elk geval gekoppeld worden aan overleg met het Agentschap en de minister van Onroerend Erfgoed over de manier waarop de meest waardevolle erfgoedelementen kunnen bewaard blijven.

Artikel 9

Aan het CBS opdracht te geven om  de resultaten van de in 7 gegeven opdracht te bespreken in Verenigde Commissie en voor te leggen aan de eerstvolgende gemeenteraad.

Artikel 10

Aan het CBS opdracht te geven om, met betrekking tot alle kerken op ons grondgebied, een overzicht te geven van de bouwtechnische staat van de kerken in eigendom van de stad, en om aan het Centraal Kerkbestuur te vragen om hetzelfde te doen voor de kerken in eigendom van de kerkfabrieken; en hierover verslag uit te brengen aan de gemeenteraad.