2022_GR_00739 - Lanceren van een projectoproep voor de ondersteuning van kwetsbare jongeren die autonoom wonen - Goedkeuring

Context:

Denkdag jeugdwelzijn 26/02/2021:

Eén van de signalen op de denkdag jeugdwelzijn in 2021 mbt wonen was dat er meer nood is aan ambulante begeleiding (budgetteren, omgaan met buren, huishouden regelen) voor jongeren op de private huurmarkt. 

Bevraging lokale actoren 2022: 

In de zomer van 2022 werd via mail een bevraging uitgestuurd naar lokale welzijnsactoren die zich richten op kwetsbare jongeren en/of jongeren met een beperking. Er werd o.m. gepeild naar hun aanbod naar jongeren toe mbt huisvestingsnoden, eventuele wachtlijsten en mogelijke noden op het terrein.

Volgende organisaties werden aangeschreven in juli en ontvingen een herinnering in september: Ruyskensveld, Wonozo, CAW, Levensvreugde, Lejo, Arktos, Groep Intro, Pleegzorg, OCMW team bemiddeling (wonen), 4e wereld, Huis Clara (stdio's st anna) / Minor Ndako, Fiola, Shelter, RTJ De Tafels, vzw Jeugdzorg. We hebben antwoord ontvangen van Ruyskensveld, Wonozo, JAC (CAW), Buurtwildt (Lejo), Arktos, Shelter, OCMW team bemiddeling (wonen), Levensvreugde, RTJ De Tafels.

Uit de antwoorden kunnen we het volgende afleiden:

• Ruyskensveld en CAW hebben een aanbod om jongeren te ondersteunen in zelfstandig wonen op de private huisvestingsmarkt. Shelter had eveneens een dergelijk aanbod maar wegens aflopen van de subsidie (KBS) is deze stopgezet.
• Zij kampen allemaal met wachtlijsten: gaande van 3 (CAW) tot 13 (Ruyskensveld) personen op de wachtlijst.
• De vraag zal vermoedelijk groter zijn dan de wachtlijsten tonen, aangezien diensten vaak niet meer doorverwijzen wanneer ze weten dat het toch niets uithaalt. Ruyskesveld gaf bvb. al aan dat zij voor CBAW (Contextbegeleiding in functie van Autonoom Wonen) 6 plaatsen hebben en haast nooit externen kunnen toeleiden. Desondanks staan er 13 externen op de wachtlijst. Ook Shelter blijft vragen krijgen voor uit-huisbegeleiding maar kan hier niet meer op ingaan. Van de 11 aanmeldingen in de eerste helft van 2022 konden ze drie jongeren laten instromen in het Shelter huis, 2 vonden een andere woonoplossing en 3 werden dakloos (overige 3: uitkomst niet gekend). CAW had op het moment van de bevraging 3 personen op de wachtlijst.
• Als noden wordt hoofdzakelijk gewezen op het beperkte aanbod van betaalbare huisvesting (sociaal en privaat), nood aan meer ondersteuning voor de jongeren, nood aan doorgangswoningen, nood aan ondersteuning in woonattitude.
• De noden worden in grote mate gesignaleerd voor kwetsbare jongeren in (kans)armoede. Voor jongeren met een beperking was er geen signaal van wachtlijsten, en rapporteerde enkel Wonozo 'De overgang is voor sommige jongeren een te grote stap. Zij moeten daar beter op voorbereid, getraind worden.'

Voorstel: 

We stellen voor een projectoproep te lanceren om kwetsbare jongeren die autonoom wonen op de private huisvestingsmarkt in Aalst te ondersteunen. 

De projectoproep legt de focus op: 

• Het versterken van woonvaardigheden en een gezonde woonattitude zoals o.a. administratie en budget beheren, structureren van huishoudelijke taken, hygiënisch en technisch onderhoud van de woning, juridische verplichtingen, goede relatie met de verhuurder onderhouden,… ,
• het versterken van het (sociaal en professioneel) netwerk rondom de kwetsbare jongere en toeleiding naar opleiding, tewerkstelling, vrijetijdsactiviteiten, …  ,
• afstemming tussen de verschillende begeleidings- en ondersteuningsnetwerken rond een kwetsbare jongere,
• aandacht voor de relatie met de verhuurder, waarbij de begeleiding een aanspreekpunt kan zijn voor de jongere en de verhuurder bij vragen of problemen en waarin de begeleiding een bemiddelende rol opneemt,
• een vlotte aanmelding, rechtstreeks bij de dienst/begeleider, zonder te veel administratieve last.
• Het is een meerwaarde indien er aanvullend ingezet wordt op het breder sensibiliseren en informeren van jongeren in de overgang naar zelfstandig wonen over woonvaardigheden, gezonde woonattitude, verantwoordelijkheden van huurder-verhuurder, mogelijke hulp-en dienstverlening in de regio, ... 

De zoektocht naar geschikte huisvesting voor jongeren die wensen autonoom te gaan wonen is eveneens een grote nood, maar erg arbeidsintensief. Daarom is dit niet vervat in de opdracht van de begeleiding. Optioneel kan er een vrijwilligerswerking opgezet worden bijvoorbeeld voor aanvullende ondersteuning van jongeren,  ondersteuning in het zoeken naar huisvesting voor jongeren die autonoom willen gaan wonen of zoeken naar meer geschikte huisvesting, … Er wordt opgelegd dat maximaal 10% van de arbeidstijd van de begeleiding mag gaan naar werving en ondersteuning van deze vrijwilligers. Hierbij wordt afgestemd met bestaande vrijwilligerswerkingen in Aalst.

De projectoproep zet op deze manier in op:

• Het voorkomen van woonproblemen op latere leeftijd (zoals uithuiszetting, schuldenopbouw, dakloosheid) door woonvaardigheden en een gezonde woonattitude te versterken.
• Het versterken van het netwerk rondom kwetsbare jongeren die autonoom wonen 
• Actief toeleiden naar opleiding/tewerkstelling en zo ook financiële zelfstandigheid vergroten. 
• Het werken aan een goede relatie tussen huurder (jongere) en verhuurder, en een positieve woonervaring  op de private huurmarkt voor beiden.

Praktisch:

Looptijd project: 1/9/2023, tot en met 30/6/2026. 

Budget: 50 000 EUR/jaar.

Team Jeugd verleent positief advies om deze oproep te lanceren en in te zetten op het begeleiden van jongeren die alleen gaan wonen. Heel wat jongeren staan er alleen voor als ze het huis uit zijn en kunnen niet terugvallen op een sterk netwerk of ondersteuning van ouders of familie. Hen begeleiden en versterken inzake zelfstandig wonen is dan ook een enorme meerwaarde.  

Advies OCMW - team bemiddeling: Kwetsbare jongeren, die vaak weinig tot geen eigen/sterk netwerk hebben, krijgen al vroeg in hun zelfstandige leven te maken met heel wat praktische problemen die ze vaak niet zelf kunnen oplossen. Het ontbreekt hen aan vaardigheden en kennis, ze hebben geen ondersteunend netwerk waardoor ze snel, ongewild in problemen komen. Hoe vroeger we kunnen ingrijpen, hen begeleiden, hen wegwijs maken in het dagelijks leven, hoe meer problemen we kunnen vermijden. Deze begeleiding wordt nu vaak versnipperd opgenomen door OCMW en andere welzijnspartners, maar dit is weinig structureel.

Advies team wonen: Gunstig advies. Team Wonen moedigt de oproep sterk aan. Ondersteuning is zeer waardevol bij jongere kwetsbare huurders die net op eigen benen staan en niet kunnen terugvallen op een sterk netwerk die hen informeert of ondersteunt.  Naast de begeleiding van jonge huurders kan een sensibilisering over de woningmarkt en woonattitude bij kwetsbare jonge schoolverlaters een meerwaarde bieden aan het project om een breder doelpubliek te bereiken. 

Het college van burgemeester en schepenen d.d. 28/09/2020 waarbij het lokaal sociaal beleidsplan 2020-2025 principieel werd goedgekeurd.

De gemeenteraad d.d. 27/10/2020 waarbij het lokaal sociaal beleidsplan 2020-2025 werd goedgekeurd.